Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức phẫu thuật ghép khí quản thành công ca bệnh hiếm, phức tạp

Trước khi được ghép, bệnh nhân bị tổn thương phức tạp, hẹp dài khí quản sát thanh môn, rò và hẹp thực quản sau chấn thương tai nạn giao thông. Theo lãnh đạo Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, đây là ca ghép khí quản kết hợp với phẫu thuật tạo hình thực quản cổ hiếm gặp trong y văn thế giới và lần đầu tiên được thực hiện thành công tại Việt Nam.

Trong gần 2 năm nay, bệnh nhân không ăn được bằng đường miệng, phải ăn bơm qua mở thông dạ dày, không thở qua đường mũi mà thở qua đường mở khí quản ở cổ, thường xuyên loét chảy máu và nhiễm trùng tại vị trí mở khí quản. Gia đình người bệnh có thời điểm rất bi quan về tương lai của một chàng trẻ đang sức làm việc nhưng cuộc sống dường như bế tắc.

Tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, kết quả kiểm tra nội soi thực quản của bệnh nhân cho thấy, đoạn hẹp hoàn toàn cách cung răng trên 16cm. Miệng thực quản nhẵn, đưa ống soi xuống khoảng 2cm, lòng thực quản có tổ chức sẹo hẹp vòng quanh, gây hẹp toàn bộ chu vi, máy soi 4mm không qua được, tình trạng hẹp không được cải thiện sau nong, đồng thời khi nội soi khí quản đưa đưa ống soi qua đường mũi thấy có dấu hiệu nghi ngờ liệt dây thanh âm, không quan sát được khí quản đoạn dưới dây thanh, không đưa được ống nội soi qua mở khí quản do không đưa qua được do mở khí quản nhỏ.

Kết quả chụp cắt lớp vi tính hạ họng - thanh quản cũng cho thấy hình ảnh vỡ khung sụn thanh quản gây chít hẹp lòng thanh quản, đã mở khí quản ngang mức cột sống cổ IV, V; tổn thương đoạn khí quản dài khoảng 6,5cm tới sát thanh môn.

Trước những thương tổn phức tạp của người bệnh, các bác sĩ của Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã hội chẩn liên chuyên khoa và thống nhất tiến hành phẫu thuật hai thì gồm: thì một phẫu thuật tạo hình cắt – nối đoạn thực quản cổ bị hẹp hoặc tạo hình thực quản bằng đoạn đại tràng; thì hai phẫu thuật tạo hình đoạn thanh môn kết hợp ghép đoạn khí quản cổ bằng đoạn khí quản của người cho chết não.

Với sự chuẩn bị kĩ lưỡng của ekip các chuyên gia đầu ngành tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, ngày 11/4/2024, người bệnh được tiến hành phẫu thuật tạo hình cắt - nối thực quản cổ, cắt đoạn sẹo xơ khí quản và chuẩn bị hai đầu khí quản sẵn sàng cho lần phẫu thuật thì 2.

Ngày 13/5/2024, người bệnh được phẫu thuật thì hai ghép khí quản cổ bằng khí quản khí quản của người cho chết não kết hợp với đặt stent khí quản, chuyển vị cơ ức đòn chũm hai bên che phủ đoạn khí quản ghép. 

Sau một thời gian điều trị tích cực, người bệnh đã được trở về nhà vào ngày 25/6 vừa qua. Bệnh nhân đã được khám lại sau 1 tháng với thể trạng tốt. Bệnh nhân tăng được 5kg, sẹo mổ liền tốt, bệnh nhân ăn uống được bằng đường miệng và tự thở qua đường mũi trở lại. 

Kết quả soi thực quản và khí quản, sẹo mổ liền tốt, đoạn khí quản ghép màu hồng không xung huyết, không hoại tử, không hẹp.

Mới đây, sau khám lại 3 tháng, bệnh nhân đã tăng được 10kg với thể trạng toàn thân khoẻ mạnh, tự thở qua mũi, tự ăn qua đường miệng. Bệnh nhân dự định sẽ được rút stent khí quản vào tháng thứ 5 - 6.

Cho tới hiện nay, phẫu thuật ghép khí quản nói chung và phẫu thuật ghép đường thở nói riêng vẫn còn là một thách thức trong ngành ngoại khoa và trong giới y học trên thế giới. Có nhiều báo cáo ngắn hạn về phẫu thuật ghép đoạn khí quản nhưng kết quả rất khiêm tốn và còn nhiều thách thức và chưa có một phương pháp nào hiệu quả nhất để xử trí loại hình tổn thương này.

Với kết quả điều trị thành công của bệnh nhân này sẽ mở cơ hội tươi sáng cho những bệnh nhân có tổn thương đoạn khí quản dài trên 6cm (do chấn thương, hẹp bẩm sinh hoặc u...) và có thể phục hồi trở lại đường thở tốt nhất. 

L.H