Lễ khởi động Dự án “Tăng cường Hệ thống phát triển năng lực cho nhân viên y tế thông qua khám, chữa bệnh từ xa”

Phát biểu tại Lễ khởi động, Giáo sư, Tiến sĩ Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế, Chủ tịch Hội đồng Y khoa Quốc gia nhấn mạnh, Đảng, Nhà nước ta luôn đặc biệt quan tâm phát triển hệ thống y tế công bằng, chất lượng, hiệu quả, hội nhập quốc tế và không để ai bị bỏ lại phía sau. Trong bối cảnh đất nước đang đẩy mạnh chuyển đổi số, hội nhập sâu rộng và phát triển nhanh, bền vững, Nghị quyết số 57-NQ/TW, ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đã xác định khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là một trong những đột phá chiến lược, đặt nền tảng vững chắc cho việc hiện đại hóa ngành y tế.

Đồng thời, Nghị quyết số 59-NQ/TW ngày 24/1/2025 của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế trong tình hình mới đã khẳng định tinh thần chủ động, nâng cao năng lực nội sinh, mở rộng hợp tác toàn diện với các đối tác quốc tế. Việc hợp tác giữa Bộ Y tế Việt Nam và JICA trong dự án lần này chính là minh chứng cụ thể, sinh động cho tinh thần đó, thể hiện sự kết nối hài hòa giữa tri thức toàn cầu và nhu cầu chăm sóc sức khỏe của nhân dân.

Bên cạnh đó, Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới đã đặt ra yêu cầu cấp thiết về hoàn thiện thể chế trong các lĩnh vực mới, nhạy cảm với công nghệ, trong đó có khám, chữa bệnh từ xa, y tế số, bảo mật dữ liệu và các mô hình thanh toán thông minh. Những yêu cầu này chính là kim chỉ nam để ngành Y tế hoàn thiện khung pháp lý, thúc đẩy y tế số phát triển bền vững.

Trong những năm qua, mô hình khám, chữa bệnh từ xa đã chứng minh tính ưu việt, giúp rút ngắn khoảng cách giữa các tuyến, hỗ trợ kịp thời cho các địa phương khó khăn, nhất là trong thời gian dịch COVID-19. Từ năm 2020, Bộ Y tế đã triển khai Đề án Khám, chữa bệnh từ xa với hơn 1.000 điểm cầu kết nối, cứu sống hàng nghìn bệnh nhân và tiếp tục được mở rộng đến nay.

“Dự án “Tăng cường Hệ thống phát triển năng lực cho nhân viên y tế thông qua khám, chữa bệnh từ xa” được tài trợ không hoàn lại bởi JICA, với tổng vốn ODA 3 triệu USD, triển khai trên phạm vi toàn quốc, trong đó thí điểm tại tỉnh Yên Bái cũ và sau ngày 1/7 đã sáp nhập vào tỉnh Lào Cai, sẽ góp phần rất lớn vào việc nâng cao năng lực chuyên môn, phát triển nguồn nhân lực y tế và củng cố hệ thống chăm sóc sức khỏe từ cơ sở đến trung ương”. Bộ Y tế cam kết sẽ luôn quan tâm, chỉ đạo sát sao, đồng hành cùng các đơn vị, đồng thời mong tiếp tục nhận được sự hỗ trợ, chia sẻ kinh nghiệm quý báu từ JICA, từ Chính phủ Nhật Bản và các đối tác quốc tế, để dự án thành công, đóng góp tích cực vào sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân Việt Nam”, Thứ trưởng Bộ Y tế bày tỏ.

Ông Yoshida Tomoya, Phó Giám đốc cấp cao, Vụ Phát triển Nhân lực của JICA mong muốn các kết quả đạt được từ Yên Bái (nay là Lào Cai) sẽ là nền tảng quan trọng cho việc mở rộng mô hình khám, chữa bệnh từ xa trên toàn quốc.

  Tiến sĩ, bác sĩ Dương Huy Lương, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh cho biết: Với sự hỗ trợ của Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA), Dự án lần này sẽ không chỉ tập trung vào khía cạnh chuyên môn, kỹ thuật lâm sàng – như hội chẩn từ xa, đào tạo trực tuyến – mà còn hướng tới các yếu tố vận hành cốt lõi để đảm bảo hiệu quả và tính bền vững lâu dài. Dự án không chỉ là một chương trình hỗ trợ kỹ thuật đơn thuần, mà còn là bước đi chiến lược góp phần định hình tương lai của chuyển đổi số y tế tại Việt Nam.

Dự án được Bộ trưởng Bộ Y tế phê duyệt theo Quyết định số 2598/QĐ-BYT ngày 26/9/2022, nằm trong khuôn khổ Chiến lược quốc gia bao gồm “Chương trình về chuyển đổi số Y tế đến năm 2025, định hướng đến năm 2030” và “Chiến lược quốc gia bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân giai đoạn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”. Với mô hình bác sĩ - bác sĩ (D-to-D), Dự án hướng tới hỗ trợ ra quyết định lâm sàng, chuyển giao kiến thức giữa các tuyến và cải thiện chất lượng dịch vụ y tế, đặc biệt tại khu vực nông thôn và miền núi.

Tỉnh Yên Bái (nay là Lào Cai) – một trong những địa phương điển hình về địa hình đồi núi và thách thức y tế – được lựa chọn là địa bàn thí điểm để ứng dụng mô hình y tế từ xa. Các hoạt động thực tiễn tại đây sẽ tạo tiền đề cho việc nhân rộng ra toàn quốc trong tương lai.

Tiến sỹ Nguyễn Song Hào, Phó Giám đốc Sở Y tế Lào Cai chia sẻ, đây là dự án có ý nghĩa thiết thực và sâu sắc đối với công tác chăm cao sóc sức khỏe nhân dân, đặc biệt là ở những địa phương vùng cao, biên giới còn nhiều khó khăn như Lào Cai. Đây không chỉ là cơ hội lớn để ngành y tế địa phương tiếp cận với những tiên bộ công nghệ trong lĩnh vực y tế từ xa, mà còn là một bước tiên quan trọng nhằm nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh tại tuyến cơ sở.

“Khoảng cách địa lý, sự thiếu hụt chuyên gia y tế và hạn chế về cơ hội đào tạo luôn là những rào cản lớn. Y tế từ xa sẽ giúp chúng ta kết nối trực tiếp với các chuyên gia đầu ngành từ tuyến trung ương, tuyến tỉnh, cho phép các bác sĩ tuyến dưới được tham gia hội chẩn các ca bệnh khó, hỗ trợ chuyên môn kịp thời, giúp nâng cao chất lượng chẩn đoán, điều trị, đồng thời được đào tạo, cập nhật kiến thức chuyên môn một cách liên tục và hiệu quả”, Phó Giám đốc Sở Y tế Lào Cai nhấn mạnh.

PV.